سولفات روی | Zinc Sulfate

Description

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا برخی مزارع و باغ‌ها محصولات پربار و باکیفیتی تولید می‌کنند، در حالی که برخی دیگر با وجود تلاش فراوان، نتیجه مطلوبی نمی‌گیرند؟ پاسخ این سوال می‌تواند در یک ماده جادویی به نام سولفات روی نهفته باشد. این ترکیب شیمیایی که گاهی از آن به عنوان “ویتامین خاک و گیاه” یاد می‌شود، نقشی حیاتی در سلامت و باروری گیاهان ایفا می‌کند.

سولفات روی چیست؟

سولفات روی Zinc Sulfate یک ترکیب معدنی است که از پیوند عنصر روی با گروه سولفات تشکیل شده است. این ماده به شکل کریستال‌های سفید یا بی‌رنگ یافت می‌شود و در آب به راحتی حل می‌شود. اما چرا این ترکیب تا این حد برای کشاورزی مهم است؟

روی عنصری است که در مقادیر کم و حیاتی برای گیاه لازم است تا اجازه فعالیت‌های فیزیولوژیک را به گیاه داده و این فعالیت‌ها نقش مهمی در فرایندهای فتوسنتز و تشکیل قند، سنتز پروتئین، حاصلخیزی و رشد و مقاومت در برابر بیماری دارند. هنگامی که کمبود روی رخ می­دهد این فعالیت‌های فیزیولوژیک تضعیف شده و سلامت و حاصلخیزی گیاه بسیار تحت تأثیر قرار می­گیرد که موجب افت محصول و پایین آمدن کیفیت آن می­شود.

ساختار و ویژگی‌های سولفات روی

سولفات روی با فرمول شیمیایی ZnSO₄ شناخته می‌شود. این ترکیب می‌تواند به صورت بی‌آب یا آبدار (با مولکول‌های آب کریستالی) وجود داشته باشد. فرم رایج آن در کشاورزی، سولفات روی هپتاهیدرات (ZnSO₄·7H₂O) است که حاوی هفت مولکول آب کریستالی است.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی

سولفات روی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را برای استفاده در کشاورزی ایده‌آل می‌سازد:

• حلالیت بالا در آب
• پایداری نسبی در شرایط محیطی مختلف
• قابلیت جذب آسان توسط گیاهان
• سازگاری با اکثر کودهای شیمیایی دیگر

این خصوصیات باعث می‌شود که سولفات روی به راحتی در خاک پخش شده و به سرعت توسط ریشه‌های گیاهان جذب شود.

انواع سولفات روی

سولفات روی در دو شکل اصلی برای مصارف کشاورزی عرضه می‌شود:

– سولفات روی کریستال:

این نوع دارای 18 تا 20 درصد روی است. به شکل کریستال‌های ریز عرضه می‌شود و ظاهری شبیه به نمک دارد. این محصول در کیسه‌های 25 کیلوگرمی بسته‌بندی می‌شود و کاربرد اصلی آن به عنوان ریزمغذی در کشاورزی است.

– سولفات روی پودری:

نوع پودری سولفات روی حاوی 31 تا 33 درصد روی است، که نسبت به نوع کریستالی غلظت بالاتری دارد. این محصول به شکل پودر ریز عرضه می‌شود و مانند نوع کریستالی، در کیسه‌های 25 کیلوگرمی بسته‌بندی می‌شود. کاربرد اصلی آن نیز به عنوان ریزمغذی در کشاورزی است.

هر دو نوع سولفات روی به عنوان “ویتامین خاک و گیاه” شناخته می‌شوند و نقش مهمی در تغذیه گیاهان و بهبود کیفیت خاک دارند. انتخاب بین این دو نوع معمولاً بر اساس نیازهای خاص محصول، نوع خاک و روش کاربرد تعیین می‌شود.

اهمیت روی در کشاورزی

روی یکی از عناصر ریزمغذی ضروری برای رشد و نمو گیاهان است. این عنصر در فرآیندهای حیاتی مانند فتوسنتز، تولید پروتئین، و تشکیل هورمون‌های رشد نقش کلیدی دارد. کمبود روی می‌تواند منجر به کاهش چشمگیر عملکرد محصول و کیفیت آن شود. به همین دلیل، استفاده از سولفات روی در کشاورزی مدرن به یک ضرورت تبدیل شده است.

در میان ریزمغذی های اصلی، سولفات روی فواید بسیاری دارد، تشخیص کمبود آن در محصولات بسیار آسان است. معمولاً تجزیه خاک و برگ نتایج خوبی در مورد احتمال وقوع کمبود می­دهد و هنگامی که کمبود رخ داده و یا گیاه در معرض کمبود روی قرار دارد روش‌های متعددی برای بهبود سریع و مؤثر کمبود وجود دارد. حلالیت سولفات روی بسیار وابسته به pH خاک است. سولفات منیزیم قابلیت دسترسی روی و جذب توسط ریشه را افزایش می­ دهد.

روی در گیاهان نقش‌های متعددی ایفا می‌کند که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:

• فعال‌سازی آنزیم‌ها: روی در ساختار بیش از 300 آنزیم مختلف در گیاهان حضور دارد.
• سنتز پروتئین: این عنصر برای تولید پروتئین‌ها و اسیدهای نوکلئیک ضروری است.
• متابولیسم کربوهیدرات: روی در فرآیند تبدیل قندها به نشاسته نقش دارد.
• تنظیم هورمونی: در تولید و عملکرد هورمون‌های رشد مانند اکسین موثر است.

خاک‌هایی که دارای کمبود روی هستند، گیاه را تحت تأثیر قرار خواهند داد. ذرت، گندم، برنج، سویا، نخود، سورگوم، مرکبات و انگور گیاهان حساس نسبت به کمبود هستند. درختان مرکبات در جنوب و شمال  ایران نسبت به سایر درختان میوه مانند سیب، گلابی و هلو نسبت به کمبود روی حساس‌تر هستند. برخی از محصولاتی که نسبت به کمبود روی مقاوم هستند عبارتند از هویج، سبزیجات و جو.

1- انتقال روی در گیاه:

روی از طریق آوندهای چوبی از ریشه به شاخه و برگ‌ها منتقل می­‌شود. جابجایی روی از برگ‌های پیرتر به برگ‌های جوان‌تر در زمان نمو دانه نیز اتفاق می­افتد. در گیاهانی که دچار کمبود نیتروژن هستند، نشانه های کمبود روی بیشتر می‌باشد.

2- روی در خاک:

حلالیت روی بسیار وابسته به PH خاک است. حضور کربنات کلسیم قابلیت دسترسی روی را به دلیل ایجاد PH بالا کاهش داده و نیز با تشکیل کربنات روی ، قابلیت دسترسی روی کاهش می­‌یابد. مقادیر بالای فسفر در خاک نیز می­تواند موجب کمبود روی شود. وجود مقادیر بیش از حد مس نیز قابلیت دسترسی روی را کاهش می­دهد چون جذب هر دو کاتیون از طریق یک مکانیزم یکسان صورت می­گیرد.

بیشترین قسمت روی در ساختمان شبکه‌ه­ای خاک وجود دارد و بنابراین غیر قابل دسترس برای گیاه است. روی قابل دسترس در محلول خاک به صورت یونی یا کمپلکس بوده و می تواند بر روی ساینهای تبادلی کانیهای رسی و مواد آلی نیز جذب شود. همچنین روی می­تواند به صورت کاتیون دوظرفیتی، هیدروکسید روی و یا کلرید روی یافت شود.

3- کمبود روی در کشاورزی:

بیش از نیمی از زمینهای زراعی در کشورمان دارای کمبود روی میباشند و این مسئله باعث کاهش 50 درصدی محصولات ­گردیده است. محصولاتی مانند غلات و درختان میوه (مرکبات، سیب، گلابی و هلو) به شدت تحت تاًثیر کمبود روی هستند دلایل اصلی کمبود روی در خاکهای کشورمان عبارتست از :

• آهکی بودن خاکهای زراعی، PH بالا
• مصرف فراوان و بیش از نیاز کودهای فسفاته
• وجود غلظت‌های بالای بی کربنات در آب آبیاری
• عدم استفاده صحیح از کودهای حاوی روی یا سولفات روی

4- علائم کمبود روی در گیاهان مختلف:

رنگ سبز یا زرد در برگهای جوان، یا لکه های سوخته در محلهای میان رگبرگها در برگهای نسبتاً مسن، برگهای جوان در انتهای شاخه که بصورت رزت در می آیند، کوچک ماندن گیاه، خشکیدگی بعضی از بافتها، تأخیر در رسیدگی و بلوغ و رشد نامناسب میوه ها.

تشخیص به موقع کمبود روی می‌تواند در پیشگیری از خسارت‌های جدی به محصول کمک کند. برخی از علائم رایج کمبود روی عبارتند از:

• کوچک شدن و باریک شدن برگ‌ها
• ظهور لکه‌های زرد یا سفید بین رگبرگ‌های برگ (کلروز بین رگبرگی)
• کوتاه شدن فاصله میان‌گره‌ها
• ریزش زودهنگام برگ‌ها
• کاهش رشد و کوتولگی گیاه

خسارت مهم کمبود روی ریختن میوه ­های درختان دانه ­دار و هسته­ دار در طول تکامل آنهاست و شدیدترین حالت را می­توان در هنگامی که سیب به اندازه گردو می­شود مشاهده نمود. در این شرایط گاهاً تا 80 درصد میوه درختان ریزش خواهد داشت. در مرکبات کمبود روی با پوست کلفت شدن و ضخیم شدن سفیده و غیر قابل فروش شدن میوه نمایان می­گردد.

5- کمبود روی در باغات:

کمبود روی در باغات جوانی که اراضی آنها بکر یا تسطیح شده باشد ظاهر می­شود، لذا توصیه شده است که قبل از اقدام به کاشت درخت، وضعیت روی در این خاکها بررسی و نسبت به اصلاح اقدام شود. به دلیل اینکه گیاهان خانواده بقولات مانند شبدر و یونجه قدرت زیادی برای جذب روی دارند و ریشه آنها روی را از اعماق خاک به سطح می­آورد.

کاشت این گیاهان به عنوان کود سبز برای اصلاح اراضی که مشکوک به کمبود روی هستند توصیه شده است. روی باید به صورت محلول در خاک وجود داشته باشد. دو ترکیب سولفات روی و کلات های روی برای اصلاح کمبود روی با توجه به اینکه محول در آب هستند،  بسیار مناسب هستند.

مقدار مصرف سولفات روی 200 تا 400 گرم برای هر درخت ، 20تا 40 کیلوگرم در هکتار برای کشت خطی و 5/1 برابر آن برای کشت دست پاش می­باشد. کلات روی نیز بسیار مؤثر است ولی تهیه سولفات روی ارزانتر و اقتصادی تر است.

روی در بسیاری از آنزیمهای موجود در متابولیسم گیاه نقش دارد. مقدار RNA و ریبوزم موجود در سلولها به هنگام کمبود روی به شدت کاهش میابد. روی به طور غیر مستقیم روابط آب در گیاهان را تنظیم میکند. وجود این عنصر برای سنتز اسید آمینه تریپوفان که در تولید اکسین دخالت دارد ضروری است، فقدان اکسین IAA که در اثر کمبود روی رخ میدهد، باعث عدم رشد دیواره سلولی و کاهش جذب آب در گیاه میشود. روی به شکل کاتیون دو ظرفیتی Zn+2 جذب گیاه میشود.

کاربردهای سولفات روی در کشاورزی

1- کود شیمیایی

رایج‌ترین کاربرد سولفات روی در کشاورزی، استفاده از آن به عنوان کود شیمیایی است. این کود می‌تواند به صورت مستقیم به خاک اضافه شود یا با سایر کودها ترکیب گردد. کودهای حاوی سولفات روی معمولاً به دو شکل عرضه می‌شوند:

• کریستال: با خلوص 20-18 درصد روی
• پودری: با خلوص 33-31 درصد روی

2- محلول‌پاشی برگی

یکی دیگر از روش‌های موثر استفاده از سولفات روی، محلول‌پاشی برگی است. در این روش، محلول رقیق سولفات روی مستقیماً روی برگ‌های گیاه اسپری می‌شود. این روش به ویژه در مواردی که جذب روی از خاک با مشکل مواجه است، بسیار کارآمد است.

3- اصلاح خاک

سولفات روی همچنین برای اصلاح خاک‌های با کمبود روی استفاده می‌شود. این کار معمولاً قبل از کاشت انجام می‌شود تا خاک از نظر محتوای روی غنی شود.

زمان مناسب مصرف سولفات روی

انتخاب زمان مناسب برای مصرف سولفات روی بسیار مهم است. به طور کلی:

• برای کاربرد خاکی، بهترین زمان قبل از کاشت یا در اوایل فصل رشد است.
• محلول‌پاشی برگی معمولاً در مراحل حساس رشد مانند قبل از گل‌دهی یا در زمان تشکیل میوه انجام می‌شود.
• در درختان میوه، محلول‌پاشی پاییزه نیز می‌تواند مفید باشد.

مقدار مصرف سولفات روی

مقدار مصرف سولفات روی باید بر اساس نتایج آزمون خاک و نیاز گیاه تعیین شود. مصرف بیش از حد می‌تواند منجر به مسمومیت گیاه شود. به طور کلی:

• برای کاربرد خاکی: 20 – 40 کیلوگرم در هکتار
• برای محلول‌پاشی: غلظت 0.5 – 1 درصد
• برای درختان میوه: 200 – 400 گرم برای هر درخت

خرید و فروش سولفات روی از کیمیا پارس شایانکار

کیمیا پارس شایانکار تولیدکننده و صادرکننده کودهای کشاورزی در ایران است. این شرکت در سال 1380 تأسیس شده و در زمینه فرآوری، تولید سفارشی و تأمین مواد اولیه شیمیایی، مواد معدنی و کود کشاورزی فعالیت می‌کند.

شرکت کیمیا پارس شایانکار با هدف تأمین مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی کشور و همچنین واردات، صادرات و فروش گسترده مواد شیمیایی و معدنی فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت توانسته با عرضه مواد اولیه با کیفیت بالا و خدمات فروش و تأمین به موقع کالا، رضایت مشتریان را جلب کند. محصولات این شرکت شامل انواع کودهای کشاورزی، مواد شیمیایی و معدنی می‌شود. همچنین کیمیا پارس شایانکار در زمینه صادرات تولیدات داخلی کارخانه‌های کشور که دارای پتانسیل و ظرفیت صادراتی هستند نیز فعالیت می‌کند.

سولفات روی کیمیا در بسته بندی کیسه های kg 25 موجود است. یکی از اهداف ترسیم شده شرکت توجه و دقت به کیفیت کالا است و کیمیا پارس شایانکار بر آن است که کالا را با قیمت مناسب و به موقع به خریداران عرضه نماید. لطفاً جهت درخواست سولفات روی، از طریق لینک بالای صفحه اقدام فرمائید.

استفاده از هر نوع کود را در راستای اصلاح و تقویت خاک زمین زراعی و باغات بر اساس نتیجه آزمون خاک، صرفاً با نظر کارشناسان مجرب و مهندسین سازمان جهاد کشاورزی منطقه خود انجام دهید.

قیمت سولفات روی

قیمت سولفات روی به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع سولفات روی (خشک، کریستال یا پودری)، درصد خلوص، میزان خرید و نوسانات بازار. به طور کلی، قیمت سولفات روی با خلوص 33% است.

برای دریافت قیمت دقیق و به روز سولفات روی، توصیه می‌شود مستقیماً با فروشندگان یا تولیدکنندگان معتبر تماس بگیرید. شرکت‌ کیمیاپارس شایانکار قیمت‌های رقابتی ارائه می‌دهند. همچنین، خرید در حجم بالا معمولاً با تخفیف همراه است. توجه داشته باشید که قیمت‌ها می‌توانند به سرعت تغییر کنند، بنابراین استعلام قیمت روز ضروری است.