پرمنگنات پتاسیم | Potassium Permanganate

توضیحات

در دنیای شگفت‌انگیز مواد شیمیایی، ترکیباتی وجود دارند که با وجود سادگی، کاربردهای بسیار متنوع و جالبی دارند. پرمنگنات پتاسیم یکی از این ترکیبات است. این ماده با کریستال‌های درخشان ارغوانی شناخته می‌شود و به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی‌اش، کاربردهای فراوانی در ضدعفونی، تصفیه، و پاک‌سازی دارد. در این مطلب قصد داریم تا با دنیای پتاسیم پرمنگنات آشنا شویم و ببینیم این پودر ارغوانی چه رازهایی در خود جای داده است.

پرمنگنات پتاسیم چیست؟

پرمنگنات پتاسیم (Potassium Permanganate) با فرمول شیمیایی KMnO₄، ترکیبی یونی است که از ترکیب پتاسیم (K) و یون پرمنگنات (MnO₄⁻) به وجود آمده است. این ماده با کریستال‌های درخشان ارغوانی – سیاهش شناخته می‌شود و به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی‌اش، کاربردهای فراوانی در ضدعفونی، تصفیه، و پاک‌سازی دارد.

پتاسیم پرمنگنات ماده‌ای به صورت بلورهای سوزنی ریز ارغوانی رنگ می‌باشد. این ماده بی بو و محلول در آب می‌باشد و جزء مواد شیمیایی پر مصرف در صنایع شیمیایی می‌باشد و به عنوان عامل آندی کردن و اکسنده قوی به کار می‌رود.

پرمنگنات ترکیبی معدنی است با فرمول شیمیایی KMnO۴، نمک آن از یون‌های K+ و MnO۴- تشکیل شده است. سابقاً به آن پرمنگنات و پتاس هم می‌گفتند. پرمنگنات یک ماده اکسیدکننده بسیار قوی است. در آب نیز محلول است و محلولی به رنگ ارغوانی تولید می‌کند که از تبخیر آن بلورهای منشوری و درخشان به رنگ ارغوانی بسیار تیره (مایل به سیاه) بر جای می‌ماند. در این ترکیب منگنز با عدد اکسایش ۷+ حضور دارد.

پرمنگنات پتاسیم به نام‌های دیگر پتاسیم پرمنگنات و پرمنگنات نیز شناخته می‌شود. از لحاظ ظاهری به شکل بلورهای سوزنی بنفش رنگ مایل به خاکستری می‌باشد و هنگامی که به صورت محلول در می‌آید به رنگ بنفش است و در غلظت‌های بالا به رنگ ارغوانی در می‌آید. پرمنگنات بدون بو بوده و ساختار بلوری شکل دارد.

ویژگی‌های کلیدی پرمنگنات پتاسیم

پتاسیم پرمنگنات با فرمول شیمیایی KMnO₄ شناخته می‌شود. این ترکیب یونی از ترکیب پتاسیم (K) و یون پرمنگنات (MnO₄) به وجود آمده است.

خواص فیزیکی:

• حالت فیزیکی: جامد بلوری
• رنگ: ارغوانی تیره تا سیاه
• بو: بدون بو
• حلالیت: در آب به خوبی حل می‌شود و محلول آن به رنگ صورتی – بنفش درمی‌آید.

خواص شیمیایی:

• اکسنده قوی: پرمنگنات پتاسیم یک اکسنده قوی است و به راحتی الکترون از دست می‌دهد. به همین دلیل، در واکنش با بسیاری از مواد آلی و معدنی، آن‌ها را اکسید می‌کند.
• ناپایدار در گرما: در صورت گرم شدن زیاد، تجزیه شده و گازهای مضر آزاد می‌کند.

پتاسیم پرمنگنات چه نوع ترکیبی است؟

پتاسیم پرمنگنات نمونه‌ای از ترکیبات یونی است. این ترکیب از دو یون تشکیل شده است:

1. یون پتاسیم (K⁺): این یون دارای بار مثبت (1+) است.
2. یون پرمنگنات (MnO₄⁻): این یون دارای بار منفی (1-) است.

اتم‌های پتاسیم و منگنز با از دست دادن یا به دست آوردن الکترون، به یون تبدیل می‌شوند و سپس با جاذبه الکتروستاتیکی به یکدیگر پیوند می‌یابند و ترکیب یونی پرمنگنات را تشکیل می‌دهند.

پتاسیم پرمنگنات چه رنگی است؟

پرمنگنات پتاسیم در حالت جامد به رنگ ارغوانی تیره تا سیاه است. محلول آبی این ماده نیز به رنگ صورتی-بنفش دیده می‌شود. رنگ ارغوانی پتاسیم پرمنگنات به دلیل وجود یون پرمنگنات (MnO₄⁻) است. این یون دارای ساختار الکترونی خاصی است که نور مرئی را در محدوده طول موج ارغوانی جذب می‌کند و در نتیجه به نظر ما ارغوانی رنگ می‌آید.

طرز تهیه محلول پرمنگنات پتاسیم

برای تهیه محلول پرمنگنات پتاسیم، مراحل زیر را دنبال کنید:

• مقدار مورد نیاز پتاسیم پرمنگنات را با توجه به کاربرد مورد نظر خود تعیین کنید.
• آب تمیز و تصفیه شده را در دمای اتاق آماده کنید.
• مقدار مشخصی از پرمنگنات را به آرامی به آب اضافه کنید.
• با استفاده از یک قاشق یا همزن تمیز، محلول را به طور کامل مخلوط کنید.
• از محلول آماده شده طبق دستورالعمل استفاده کنید.

نکته: غلظت محلول پرمنگنات پتاسیم باید متناسب با کاربرد مورد نظر باشد. برای مثال، برای ضدعفونی کردن زخم از محلول رقیق و برای پاک کردن لکه‌ها از محلول غلیظ‌تر استفاده می‌شود.

کاربردهای شگفت‌انگیز پرمنگنات پتاسیم: از ضدعفونی تا صنعت

پتاسیم پرمنگنات با فرمول شیمیایی KMnO₄، ماده‌ای کریستالی با رنگ ارغوانی تیره تا سیاه است که به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی‌اش، کاربردهای فراوانی در زمینه‌های مختلف دارد. در این مقاله به طور مفصل به بررسی کاربردهای این ماده‌ی جادویی می‌پردازیم.

1. ضدعفونی کننده:

پرمنگنات پتاسیم به عنوان ضد عفونی کننده و برای رفع بوهای نامطبوع هم کاربرد دارد. پرمنگنات برای رفع نوعی بیماری انگلی در ماهی‌ها استفاده می‌شود. در مرغداری‌ها از ترکیب پتاسیم پرمنگنات و فرمالین جهت ضد عفونی سالن‌ها استفاده می‌شود. همچنین در تصفیه آب‌های آشامیدنی بعنوان عامل حذف کننده فسفر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

– ضدعفونی آب

در گذشته از پرمنگنات برای ضدعفونی کردن آب آشامیدنی، به خصوص در شرایط اضطراری و جاهایی که به آب تصفیه‌شده دسترسی وجود نداشت، استفاده می‌شد. امروزه با وجود روش‌های پیشرفته‌تر تصفیه آب، استفاده از پتاسیم پرمنگنات در این زمینه کمتر شده است. اما همچنان در برخی از موارد، مانند ضدعفونی کردن مخازن آب یا استخرهای کوچک، کاربرد دارد.

– ضدعفونی زخم

پتاسیم پرمنگنات رقیق‌شده برای ضدعفونی کردن زخم‌های سطحی نیز کاربرد دارد. خاصیت ضدعفونی‌کنندگی این ماده باعث از بین رفتن باکتری‌ها و قارچ‌ها می‌شود. با این حال، به دلیل خاصیت سوزانندگی، استفاده از آن باید با احتیاط و زیر نظر پزشک صورت گیرد.

– ضدعفونی محیط

پرمنگنات برای ضدعفونی کردن سطوح مختلف مانند سطوح آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی نیز به کار می‌رود.

2. تصفیه کننده:

– تصفیه آب

می‌تواند به عنوان بخشی از فرآیند تصفیه آب برای از بین بردن آهن، منگنز و سایر ترکیبات معدنی موجود در آب استفاده شود.

– تصفیه فاضلاب‌های صنعتی

به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی قوی، می‌تواند برای تصفیه فاضلاب‌های صنعتی حاوی مواد آلی و معدنی مختلف مورد استفاده قرار گیرد. به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی و قیمت ارزان آن، در تصفیه پساب‌های صنعتی کاربرد دارد.

3. کاربردهای صنعتی:

– در صنایع سینمایی و تلویزیونی

در صنایع سینمایی و تلویزیونی، پتاسیم پرمنگنات یکی از مواد شیمیایی اصلی برای کهنه کردن مجموعه لباس‌ها و غیره می‌باشد. خاصیت اکسیدکنندگی پرمنگنات باعث می‌شود که پارچه‌ها، طناب‌ها، چوب‌ها و شیشه‌ها بیش از ۱۰۰ سال قدیمی‌تر از آنچه هستند به نظر بیایند.

– کاربردهای زیست پزشکی

همان ‌طور که از KMnO۴ برای ضد عفونی کردن آب استفاده می‌شود، این نمک به طور تخصصی به عنوان ضد عفونی کننده برای درمان برخی بیماری‌های انسان و حیوان نیز استفاده می‌شود. در بافت‌شناسی از آن برای سفید کردن ملانین استفاده می‌شود تا جزئیات بافت تیره رنگ ملانین آشکار شود. از پتاسیم پر منگنات می‌توان برای متفاوت کردن آمیلوئید AA از دیگر آمیلوئیدها هم استفاده کرد.

(آمیلوئیدها نوعی از پروتئین‌ها هستند که در صورت تجمع بی جا باعث بیماری آمیلوئیدوز می‌شوند) پتاسیم پرمنگنات باعث می‌شود که آمیلوئید AA به وسیله رنگ سرخ کنگو (congo red) رنگ آمیزی نشود، این در حالی است که دیگر آمیلوئیدها به وسیله سرخ کنگو رنگ می‌شوند. در یک بازه زمانی از پتاسیم پرمنگنات برای درمان سوزاک استفاده شد. همچنین از آن هنوز در درمان برفک استفاده می‌شود.

– عیار سنجی در شیمی

یکی از روش‌های مرسوم در تعیین غلظت مواد در صنعت عیارسنجی یا تیتراسیون است. عیارسنجی‌ها خود بر چند قسم چون پیچیده سنجی و اکسایش – کاهش هستند. در عیارسنجی‌های اکسایش – کاهش یکی از معرف‌های پرکاربرد پرمنگنات است که به دلیل رنگ بنفش خود، نیاز به شناساگر هم ندارد. از این ترکیب برای عیارسنجی ترکیباتی آب اکسیژنه و آهن (II) استفاده می‌شود.

– صنعت نساجی

در صنعت نساجی، از پرمنگنات پتاسیم برای رنگرزی، سفید کردن و چاپ پارچه استفاده می‌شود. به عنوان یک عامل اکسید کننده، در رنگرزی الیاف طبیعی مانند پشم، ابریشم و پنبه استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند رنگ‌های مختلفی را به این الیاف ببخشد و به تثبیت رنگ آنها کمک کند.

– صنعت کاغذسازی

پتاسیم پرمنگنات یکی از مهم‌ترین مواد شیمیایی مورد استفاده در سفید کردن خمیر کاغذ است. این ماده می‌تواند لیگنین موجود در خمیر کاغذ را که باعث رنگ قهوه‌ای آن می‌شود، اکسید کند و به این ترتیب، کاغذ سفیدتر و مرغوب‌تری تولید شود.

– صنعت چرم

در صنعت چرم، از پرمنگنات برای دباغی و پرداخت چرم استفاده می‌شود. به عنوان یک عامل اکسید کننده، در فرآیند دباغی چرم استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند پروتئین‌های موجود در پوست حیوان را تثبیت کند و آن را به چرم تبدیل کند.

4. کاربردهای خانگی:

– پاک کننده لکه

می‌تواند برای پاک کردن لکه‌های مختلف مانند لکه‌های قهوه، چای، شراب و میوه از روی سطوح مختلف استفاده شود.

– بوگیر

به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی، می‌تواند بوی بد یخچال، سطل زباله و سایر محیط‌های نامطبوع را از بین ببرد.

– قارچ‌کش

محلول رقیق پرمنگنات پتاسیم می‌تواند برای از بین بردن قارچ‌ها و کپک‌ها در سطوح مختلف مانند حمام، سرویس بهداشتی و باغچه استفاده شود.

حل شدن پتاسیم پرمنگنات در آب چه نوع تغییری است؟

حل شدن پتاسیم پرمنگنات در آب یک تغییر فیزیکی است. در این فرآیند، کریستال‌های پرمنگنات به ذرات ریزتر تبدیل می‌شوند و در آب پخش می‌شوند. اما ماهیت شیمیایی این ماده بدون تغییر باقی می‌ماند. به عبارت دیگر، پیوندهای شیمیایی بین اتم‌های پتاسیم و منگنز در یون پرمنگنات شکسته نمی‌شود.

دلایل فیزیکی حل شدن پرمنگنات پتاسیم در آب:

جاذبه بین مولکولی: مولکول‌های آب (H₂O) دارای قطب‌های مثبت و منفی هستند. این قطب‌ها با یون‌های پتاسیم (K⁺) دارای بار مثبت و یون‌های پرمنگنات (MnO₄⁻) دارای بار منفی جاذبه برقرار می‌کنند و باعث حل شدن پرمنگنات پتاسیم در آب می‌شوند.

حرکت گرمایی: مولکول‌های آب و ذرات پتاسیم پرمنگنات در حال حرکت دائمی هستند. این حرکت تصادفی به برخورد ذرات پرمنگنات با مولکول‌های آب و در نتیجه حل شدن آنها در آب کمک می‌کند.

نکات ایمنی پرمنگنات پتاسیم

سمی: در صورت بلعیدن یا تماس با پوست و چشم می‌تواند سمی باشد.
خورنده: محلول‌های غلیظ پرمنگنات می‌تواند به سطوح مختلف مانند فلزات، پلاستیک و پارچه آسیب برساند.
آتش‌زا: پودر پرمنگنات پتاسیم در مجاورت مواد قابل اشتعال می‌تواند آتش‌زا باشد.

نکات مهم در هنگام استفاده:

پتاسیم پرمنگنات بر دست یا لباس ایجاد لکه می‌کند. بنابراین در استفاده از آن باید احتیاط کرد. لکه روی لباس حاصل از این ماده را می‌توان به وسیله اسید استیک یا اسید کلریدریک پاک کرده و با شستشو با آب رفع کرد. لکه ایجاد شده روی پوست پس از 48 ساعت از بین می‌رود. به علت خاصیت خورندگی در پوست ایجاد سوزش می‌کند و در صورت خورده شدن می‌تواند باعث التهاب و آسیب به معده شود.

• از دستکش، عینک و لباس محافظ استفاده کنید.
• از تماس مستقیم با پوست و چشم خودداری کنید.
• محلول‌های پرمنگنات را در ظروف دربسته و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
• در صورت بلعیدن یا تماس با پوست یا چشم، فوراً با پزشک تماس بگیرید.

خرید و فروش پرمنگنات پتاسیم کیمیا پارس شایانکار

کیمیا پارس شایانکار یکی از شرکت‌های معتبر در زمینه تولید و عرضه مواد شیمیایی و مواد مدنی در ایران است که پرمنگنات پتاسیم را نیز در سبد محصولات خود دارد. شما می‌توانید این ماده را به صورت عمده و خرد از این شرکت خریداری کنید.

نکاتی برای خرید پرمنگنات پتاسیم با قیمت مناسب

نکاتی که قبل از خرید باید به آنها توجه کنید:

1. کیفیت و خلوص: قبل از خرید، از کیفیت و خلوص پتاسیم پرمنگنات مطمئن شوید. می‌توانید با پرس و جو از شرکت و یا بررسی نظرات مشتریان، از کیفیت محصولات آنها اطلاعات کسب کنید.
2. قیمت: قیمت پرمنگنات پتاسیم به عوامل مختلفی مانند کیفیت، خلوص، برند و مقدار خرید بستگی دارد. قبل از خرید، از قیمت این ماده در شرکت‌های مختلف استعلام بگیرید و سپس اقدام به خرید کنید.
3. شرایط حمل و نقل: از شرکت در مورد نحوه حمل و نقل و زمان تحویل پرمنگنات پتاسیم سوال کنید.
4. خدمات پس از فروش: در مورد خدمات پس از فروش شرکت مانند ضمانت کیفیت و امکان مرجوع کردن کالا در صورت بروز مشکل سوال کنید.

قیمت پرمنگنات پتاسیم

قیمت پتاسیم پرمنگناتبه عوامل مختلفی مانند کیفیت، خلوص، برند، مقدار خرید و نوع بسته‌بندی بستگی دارد. جهت درخواست خرید پتاسیم پرمنگنات کیمیا پارس شایانکار و یا استعلام قیمت پتاسیم پرمنگنات، از طریق لینک ثبت سفارش بالای صفحه اقدام فرمائید.