کودها مواد مغذی مورد نیاز گیاه را تأمین می کنند. با استفاده از این مواد کشاورزان مواد غذایی باکیفیتتر و با کمیت بیشتری تولید می کنند به علاوه با استفاده از کودهای کشاورزی می توانید باروری خاک زمینهایی که به مدت طولانی زیر کشت رفته و از نظر عناصر و مواد مغذی فقیر شده اند را بهبود بخشید. در نهایت استفاده از کودهای کشاورزی موجب بهبود شرایط زندگی در مناطق روستایی، جامعه و کشور خواهد شد.
بر اساس پیشبینیهای انجام شده، جمعیت جهان در سال 2020 تا هفت میلیارد نفر افزایش یافت. برای تأمین مواد غذایی مورد نیاز، بالغ بر 90 درصد افزایش میزان تولید باید در مزارعی که هم اکنون نیز زیر کشت هستند صورت گیرد؛ بنابراین نیاز به افزایش بازده تولید محصولات کشاورزی به وضوح مشاهده می شود. استفاده از کودهای مختلف یکی از مهمترین عوامل برای دستیابی به این امر می باشد.
فهرست مطالب
اهمیت استفاده از کودهای کشاورزی
استفاده از کودهای کشاورزی برای بهبود خاک و افزایش عملکرد محصولات کشاورزی اهمیت زیادی دارد. در زیر به برخی از دلایل و اهمیت استفاده از کودهای کشاورزی اشاره شده است:
تامین عناصر غذایی:
کشاورزی موجب خروج عناصر غذایی از خاک میشود. کودهای کشاورزی این عناصر را به خاک اضافه کرده و تغذیه مناسب گیاهان را تضمین میکنند. عناصر غذایی از جمله نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم از اهمیت خاصی برخوردارند.
افزایش عملکرد محصول:
استفاده از کودهای کشاورزی میتواند بهبودی در عملکرد محصولات داشته باشد. افزایش عناصر غذایی و تقویت خاک با کودها باعث رشد و توسعه بهتر گیاهان میشود و در نتیجه، محصول نهایی با کیفیت و حجم بیشتری تولید میشود.
حفظ سلامت خاک:
استفاده منظم از کودهای کشاورزی موجب حفظ و بهبود ساختار و خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک میشود. این کار باعث جلوگیری از خستگی خاک و افزایش باروری آن میشود.
کاهش وابستگی به کودهای شیمیایی:
استفاده از کودهای آلی و طبیعی، مانند کودهای حاوی کودکارها، کودهای حیوانی و کمپوست، میتواند وابستگی به کودهای شیمیایی را کاهش دهد. این امر میتواند مزایای زیستمحیطی و اقتصادی داشته باشد.
حفاظت از محیط زیست:
برخی از کودهای آلی و طبیعی میتوانند بهبودی در کیفیت آب زیرزمینی و اطراف زیستمحیط ایجاد کنند. همچنین، کاهش استفاده از کودهای شیمیایی میتواند به کاهش آلودگی زیستمحیطی و حفظ تعادل اکوسیستمها کمک کند.
کنترل بیماریها و آفات:
برخی از کودها ممکن است دارای مواد مفیدی برای کنترل بیماریها و آفات باشند. این مواد میتوانند بهعنوان عاملی ضدمیکروبی یا ضدآفت به کشاورزان کمک کنند.
به طور کلی، استفاده مناسب از کودهای کشاورزی اساسی برای حفظ بهداشت خاک، بهبود عملکرد محصولات و حفاظت از محیط زیست است.
همچنین مطاله فرمایید: کود کشاورزی چیست؟ (تعریف کود)
دلایل استفاده از کودهای کشاورزی
مواد تغذیه مورد نیاز گیاه از طریق هوا و خاک جذب می شوند. در صورتی که مواد غذایی مورد نیاز گیاهان به مقدار کافی در خاک وجود داشته باشند، به احتمال خیلی زیاد گیاه رشد خوبی داشته و محصول زیادی نیز حاصل می شود. اگر یکی از مواد تغذیه ای به اندازه کافی وجود نداشته باشد، ممکن است رشد گیاه محدود شده و عملکرد گیاه کاهش یابد.
بنابراین برای افزایش کیفیت و کمیت تولید محصولات کشاورزی و برای تأمین مواد تغذیه ای خاک از کود استفاده می شود. کودهای کشاورزی موجب می شوند عملکرد گیاه دو و حتی 3 برابر گردد. بررسی ها و تحقیقات انجام شده نشان می دهند که با استفاده از کود مناسب میزان تولید گندم را تا 60 درصد می توان افزایش داد.
بازدهی کودها و عملکرد گیاهان حاصل از استفاده از کود کشاورزی در یک خاک می تواند به سادگی و با افزایش مقادیر مختلف کود به کرت هایی که در کنار هم قرار گرفته اند و جز کود اضافه شده دارای شرایط کاشت و داشت یکسانی هستند؛ و اندازه گیری و مقایسه محصول گیاهی بدست آمده؛ مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
یکی از دلایل استفاده از کودهای کشاورزی بهبود استفاده از زمین و آب است. این موضوع در مناطقی که بارش کم بوده و محصولات نیاز به آبیاری دارند اهمیت پیدا می کند. در چنین حالتی عملکرد با ازای واحد آب مصرفی می تواند تا دو برابر افزایش یابد. در خاک های با حاصلخیزی پایین، استفاده از کود موجب افزایش عمقی که ریشه های رشد می کنند، می شود.
استفاده از کودهای آلی برای بهبود خاک و افزایش حاصلخیزی زمین
استفاده از کودهای آلی، اعمالی تأثیرگذار و جامع بر خصوصیات خاک است که علاوه بر تأمین عناصر تغذیه، منجر به بهبود ساختار خاک، کاهش فرسایش خاک، و ایجاد تأثیرات تعدیلی و تنظیمی در دمای خاک میشود. این کودها همچنین به ارتقاء ذخیره رطوبت در خاک کمک میکنند، بنابراین استفاده از مواد و کودهای آلی به افزایش بهرهوری و حاصلخیزی اراضی کشاورزی منجر میشود. علاوه بر این، مواد آلی در خاک به عنوان منابع غذایی ضروری برای جانداران حاضر در زمین بازیابی میشوند.
کودهای آلی اغلب به عنوان پایه مؤثری برای استفاده از کودهای معدنی شناخته میشوند. ترکیب موفقی از کودهای آلی و معدنی میتواند محیط مناسبی برای بهبود ویژگیهای خاک فراهم کند
استفاده از کودهای آلی (مانند کود مرغی و کود گاوی) علاوه بر تأمین برخی از عناصر تغذیه ای خاک، موجب بهبود ساختمان خاک شده، فرسایش را کاهش داده و تأثیرات تعدیلی و تنظیمی بر دمای خاک می گذارد. همچنین کود های آلی کمک می کند که خاک رطوبت بیشتری را در خود نگاه دارد؛ بنابراین استفاده از مواد و کودهای آلی سبب می شود حاصلخیزی و باروری زمین های کشاورزی به طور معنی داری افزایش می یابد. علاوه بر این مواد آلی غذای ضروری برای جانداران موجود در خاک هستند.
کودهای آلی اغلب پایه ای برای استفاده موفق از کودهای معدنی ایجاد می کند. ترکیبی از کودهای آلی و کودهای معدنی محیطی مناسب برای بهبود ویژگی های خاک می باشد.
به هر صورت، کودهای آلی به تنهایی برای سطح تولید مورد نظر کشاورزان کافی نبوده و از سایر کودهای معدنی نیز باید استفاده شود. حتی در کشورهایی که کودهای آلی به وفور در دسترس و مورد کاربرد است، استفاده از کودهای معدنی و شیمیایی (مانند کود سولفات آمونیوم) جایگاه ویژه ای در بخش کشاورزی و تولید محصولات دارد.
بیشتر بخوانید: استفاده از کود دامی در کشاورزی و محیط زیست
نقش کودها در افزایش مقاومت گیاهان به بیماریها
کودها در افزایش مقاومت گیاهان به بیماریها نقش مهمی ایفا میکنند و میتوانند به چندین شکل به بهبود سلامت گیاهان و پیشگیری از بیماریها کمک کنند. در زیر به برخی از نقشهای اصلی کودها در افزایش مقاومت گیاهان به بیماریها اشاره شده است:
تقویت سیستم ایمنی گیاهان:
برخی از کودها شامل عناصر ضروری برای تقویت سیستم ایمنی گیاهان هستند. مثلاً، عناصر آهن، روی، و مس در فعالیتهای آنزیمی گیاهان نقش دارند که به تقویت سیستم ایمنی آنها کمک میکند و احتمال ابتلا به بیماریها را کاهش میدهد.
تنظیم رشد و توسعه گیاهان:
کودها با فراهم کردن عناصر غذایی به گیاهان، به تنظیم رشد و توسعه صحیح آنها کمک میکنند. گیاهان با رشد سالم و تعادلیافته، مقاومت به بیماریها را افزایش میدهند.
تقویت سلولها و دیوارههای گیاهی:
کودها ممکن است شامل عناصری مانند کلسیم و کلر باشند که در تقویت سلولها و دیوارههای سلولی گیاهان نقش دارند. سلولها و دیوارههای گیاهی قویتر و سالمتر، به گیاهان مقاومت بیشتری در برابر حملات بیمارگرها اعطا میکنند.
تأمین عناصر غذایی برای تولید مواد دفاعی:
برخی از عناصر غذایی مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم، به تولید مواد دفاعی در گیاهان کمک میکنند. این مواد دفاعی میتوانند به گیاهان در مقابل بیمارگرها، میکروبها و قارچها کمک کنند.
تنظیم تعادل آبی گیاهان:
برخی از کودها ممکن است به بهبود تنظیم تعادل آبی در گیاهان کمک کنند. این تنظیم میتواند در پیشگیری از برخی از بیماریها ناشی از نقص آب، مثل پوسیدگی ریشه، موثر باشد.
کاهش استرسهای محیطی:
گیاهان زمانی که در معرض استرسهای محیطی قرار میگیرند، مانند دما، تغییرات جوی، یا شوری خاک، به سرعت ممکن است به بیماریها حساس شوند. کودها با افزایش توانایی گیاه در مقابله با استرسهای مختلف، مقاومت گیاه به بیماریها را افزایش میدهند.
در کل، کودها با تأمین عناصر غذایی، تنظیم رشد، و تقویت ساختار گیاهان، به عنوان یکی از عوامل اصلی در افزایش مقاومت گیاهان به بیماریها ایفای نقش میکنند
منبع: برگرفته از کتاب کودها و استفاده از آن ها ترجمه علی کسرائیان