کاربرد فلدسپات در صنعت

نام این گروه از کانیها از دو کلمه feld  به معنی صحرا و spar به معنی لکه گرفته شده است. دلیل نام گذاری این گروه از کانیها به فلدسپار (فلدسپات) ایجاد نقاط سفید رنگ توسط این کانی‌ها در مناطق مسطح و بیابانی، پس از رها شدن این کانیها از متن سنگهاست (در اثر عوامل هوازدگی).

فلدسپاتها بر اساس ترکیب شیمیایی و مواد معدنی به دو گروه فلدسپاتهای آلکالن (قلیایی) و فلدسپاتهای پلاژیوکلاز تقسیم می شوند. فلدسپاتها اکثراً دارای رنگ سفید بوده ولی به رنگهای خاکستری، شیری، قرمز جگری و سبز روشن نیز دیده می شوند.

 کاربرد فلدسپات

در اکثر موارد از فلدسپات پتاسیک به عنوان ماده اصلی سازنده سرامیکها و کمک ذوب استفاده می شود در حالی که از فلدسپات سدیک در تهیه شیشه و لعاب استفاده می گردد. آلومینیم موجود در فلدسپاتها به جای قسمتی از سیلیس در شیشه جایگزین شده و مقاومت فیزیکی شیشه را در برخورد با اشیاء، خمیدگی و حرارتهای ناگهانی افزایش می دهد.

مقدار اکسید آهن فلدسپاتها برای مصرف در صنایع چینی و لعاب نباید از 5/0 درصد و در صنایع شیشه نباید از 35/0 درصد بیشتر باشد. مقدار اکسید آلومینیم فلدسپاتها نیز نباید از 15 درصد تجاوز کند.

در حدود 65 درصد از آلکالی فلدسپات‌ها در صنایع شیشه سازی، 30 درصد در صنایع سرامیک و 5 درصد به عنوان پرکننده در صنایع لاستیک سازی، رنگ سازی و سایر موارد مصرف می‌شود. قیمت فلدسپات‌های پتاسیک نیز بیشتر از فلدسپاتهای سدیک است.

کانی‌هایی مثل نفلین و تالک می‌توانند به عنوان جانشین فلدسپات‌ها در صنایع سرامیک و شیشه استفاده شود. آمازونیت با رنگ سبز روشن و آنورتیت شیری می تواند به عنوان کانی نیمه قیمتی مورد استفاده قرار گیرد. انواعی از فلدسپات‌های پلاژیوکلاز که خصوصیت بازتاب صدفی نشان می‌دهند پس از تراش با نام ماه سنگ فروخته می شوند.

کاربرد فلدسپات در صنایع

فلدسپات یک معدن سیلیکاتی است که عمدتاً شامل عناصر سدیم، پتاسیم، و آلومینیوم است. این معدن در بسیاری از صنایع به عنوان یک ماده مؤثر و چند منظوره استفاده می‌شود. در زیر، برخی از کاربردهای فلدسپات ذکر شده‌اند:

• صنعت شیشه سازی:

فلدسپات به عنوان یک منبع اصلی آلومینیوم و سدیم در تولید شیشه استفاده می‌شود. این عنصر به تولید شیشه‌های مقاوم در برابر حرارت و اسیدها کمک می‌کند.

•  صنعت سرامیک:

در تولید سرامیک‌ها، فلدسپات به عنوان یک منبع آلومینیوم و سدیم برای بهبود خواص سرامیک، افزوده می‌شود. این بهبود خواص شامل مقاومت به حرارت، ضدآبی بودن و استحکام مکانیکی است.

• صنعت پزشکی:

در صنعت پزشکی، فلدسپات به عنوان یک منبع سدیم و پتاسیم برای تولید برخی از داروها و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• صنعت رنگ‌سازی:

فلدسپات به عنوان یک پیگمنت در تولید رنگ‌ها و چسب‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• ساخت کاشی و سرامیک‌های فناورانه:

در تولید کاشی‌ها و سرامیک‌های فناورانه، فلدسپات به عنوان یک ماده اصلی برای بهبود مقاومت و ظاهر نهایی محصولات استفاده می‌شود.

• صنعت کاغذ:

از فلدسپات به عنوان یک پرکننده در تولید کاغذها استفاده می‌شود تا ویژگی‌های چاپ و سطح کاغذ را بهبود بخشد.

استفاده از فلدسپات در این صنایع نشان‌دهنده خصوصیات چندمنظوره این معدن و اهمیت آن در تولید مواد مختلف است.

پیشنهاد ویژه: خرید فلدسپات شایانکار

محیط تشکیل فلدسپات‌ها

فلدسپات‌ها 50 درصد سیلیکات‌های جامد زمین، 60 درصد کانی‌های سنگهای آذرین درونی، 30 درصد کانیهای سنگهای دگرگونی و 11 درصد کانی‌های ماسه سنگها را تشکیل می دهند.

فلدسپاتهای پلاژیوکلاز سدیم دار مثل آلبیت و الیگوکلاز در سنگهای آذرین درونی با ترکیب اسیدی مثل گرانیت، پگماتیت، گرانودیوریت و مونزونیت دیده می شود. پلاژیوکلازهای کلسیم دار مثل آندزین، لابرادور، بیتونیت و آنورتیت در سنگهای آذرین درونی با ترکیب بازیک مثل گابرو، بازالت، دیور یت وآندزیت دیده می شود.

میکروکلین در سنگهای عمیق مثل گرانیتها، سینیتها و پگماتیتها که به آرامی سرد شده اند دیده می شود. ارتوکلاز در سنگهای نفوذی که در دمای متوسط و نسبتاً سریع سرد شده اند مشاهده می شود. سانیدین مخصوص گدازه های با دمای زیاد مثل تراکیتها و ریولیتها است. شش سنگ اصلی به عنوان منابع مهم تأمین کننده فلدسپات شناخته می‌شوند که عبارتند از:

• پگماتیتهای همراه با گرانیت گرافیکی
• آلاسکیت
• آپلیت
• گرانیت
• ماسه‌های فلدسپاتی سواحل و بستر رودخانه‌ها
• کوارتزیت فلدسپاتی

حدود 70 تا 75 درصد سنگهای پگماتیتی ر ا فلدسپاتها و 25 تا 30 درصد آن را کوارتز تشکیل می‌دهد. آلاسکیت سنگی است با ترکیب گرانیتی و رنگ روشن که فاقد کانیهای تیره است.

این سنگ از 45 درصد پلاژیوکلاز، 20 درصد میکروکلین، 25 درصد کوارتز و 10 درصد مسکویت تشکیل شده و سالهاست که به عنوان سنگ معدن میکا و فلدسپات در امریکا مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. آپلیتها از جمله سنگهای آذرین درونی هستند که دارای ترکیب گرانیتی بوده و با رنگ روشن و حالت دانه شکری خود دارای مقادیر زیادی فلدسپات هستند.

مهمترین کشورهای تولیدکننده فلدسپات

مقدار تولید فلدسپات دنیا در سال 1994 حدود 5/6 میلیون تن بوده است. کشورهای مهم تولیدکننده فلدسپات دنیا شامل ایتالیا، امریکا، چین، ترکیه، فرانسه، آلمان، روسیه، تایلند، کره جنوبی و مکزیک است.