اسید استیک | Acetic Acid
(3 امتیاز دریافت شده. میانگین امتیاز: 5,00 از 5, )
Loading...نام صنعتی: اسید استیک | Acetic Acid
فرمول شیمیایی استیک اسید: CH₃COOH
درجه خلوص: %99
نام های دیگر: اسید اتانوئیک، اسید اتیلیک، اسیدمتان کربوکسیل، سرکه، اسیدسرکه (جوهر سرکه)
بسته بندی: تانکر 25 تن، مخزن، بشکه 220 لیتری
- توضیحات
- آنالیز
- دانلود آنالیز
توضیحات
احتمالا با شنیدن نام اسید استیک اولین چیزی که به ذهنتان خطور می کند، سرکه باشد. بله، درسته! سرکه خانگی حاوی حدود ۴ تا ۵ درصد استیک اسید است. اما کاربرد این اسید فراتر از یک چاشنی ترش و تند در آشپزخانه است. این ماده شیمیایی آلی با فرمول شیمیایی CH₃COOH در صنایع مختلف کاربردهای گسترده ای دارد.
در این مطلب قصد داریم نگاهی عمیق به دنیای اسید استیک داشته باشیم. با ما همراه باشید تا با ماهیت، کاربردها، روش تولید و نکات ایمنی در زمان کار با این ماده آشنا شوید.
اسید استیک چیست؟
اسید استیک یا اتانوییک اسید، یک اسید کربوکسیلیک ساده با فرمول شیمیایی CH₃COOH است. این ماده به صورت مایعی بی‌رنگ، با طعم تیز و بوی تند است. یکی از پرکاربردترین ترکیبات شیمیایی در جهان است.
یکی از مواد معدنی و متعلق به گروه اسیدها و جز اسیدهای کربوکسیلیک می‌باشد و در نام گذاری آیوپاک به اسید اتانوئیک معروف است. استفاده از آن در شیمی، به عهد باستان بر می‌گردد. در سال 1847، هرمان کولب شیمیدان آلمانی برای اولین بار از طریق مواد معدنی موفق به ساخت استیک اسید شد.
باکتری‌های مخمر سرکه به دلیل تمایل به تولید استیک اسید به این نام معروف شده‌اند. این باکتری‌ها در مواد غذایی، آب و خاک یافت می‌شوند. اسید استیک به طور طبیعی از میوه‌ها و برخی مواد غذایی فاسد شده از فرآیند تخمیر تولید می‌شوند و از قدیمی‌ترین ترکیبات شیمیایی شناخته شده توسط انسان می‌باشد.
تاریخچه استیک اسید
استفاده از اسید استیک قدمتی طولانی دارد. شواهد حاکی از آن است که مصریان باستان از سرکه (حاوی استیک اسید) برای نگهداری مواد غذایی و مصارف دارویی استفاده می کردند. در قرون وسطی، کیمیاگران با تقطیر سرکه موفق به جداسازی اسید استیک خالص شدند. اما تا قرن نوزدهم، روش های صنعتی تولید این اسید ابداع نشد.
فرمول شیمیایی
فرمول شیمیایی اسید استیک CH₃COOH است. این فرمول نشان می دهد که این ماده از یک گروه متیل (CH₃)، یک گروه کربونیل (C=O) و یک گروه کربوکسیل (COOH) تشکیل شده است.
خواص فیزیکی و شیمیایی
اسید استیک مایعی بی رنگ با بوی تند و طعم ترش است. این ماده در دمای اتاق مایع و در دمای ۱۶.۷ درجه سانتیگراد به جامد تبدیل می شود. همچنین حلال خوبی برای بسیاری از مواد مانند آب، اتانول و حلال های آلی غیر قطبی است. استیک اسید یک اسید ضعیف است، به این معنی که در آب به طور کامل یونیزه نمی شود. با این حال، می تواند با فلزات واکنش داده و نمک های استات را تشکیل دهد.
استیک اسید و سرکه
سرکه از فرآیند تخمیر مواد غذایی دارای نشاسته و قند و مواد الکلی توسط باکتری مخمر سرکه (بچه سرکه) تولید می‌شود. برای تولید سرکه عموماً از میوه‌هایی مانند سیب، انگور، دانه‌هایی مثل جو استفاده می‌شود. سرکه معمولاً دارای استیک اسید با وزن حجمی 4 الی 8 درصد می‌باشد.
جدول مشخصات فنی اسید استیک | |
|---|---|
| مقدار | مشخصه |
| CH3COOH | فرمول شیمیایی |
| 60.05 | وزن مولکولی |
| 16.6 | نقطه ذوب |
| 118.1 | نقطه جوش |
| 1.049 | چگالی |
| نامحدود | حلالیت در آب |
| 2.4 | pH |
| اسید کربوکسیلیک | ماهیت شیمیایی |
| خورنده، سمی، قابل اشتعال | خطرات |
| خلوص %99 | آنالیز استیک اسید |
| اسید اتانوئیک، اسید اتیلیک، اسید متان کربوکسیل، سرکه، اسید سرکه (جوهر سرکه) | نام‌هاى دیگر |
نمک اسید استیک چیست؟
سدیم استات یک نمک سدیم اسید استیک است که با فرمول شیمیایی CH3COONa شناخته می‌شود. این ماده به صورت پودر سفید یا بلورهای سفید وجود دارد. سدیم استات در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی کاربرد دارد.
نمک‌های استیک اسید ترکیباتی هستند که از واکنش استیک با یک باز تولید می‌شوند. نمک‌های اسید دارای خواص اسیدی هستند، اما شدت اسیدی آن‌ها به نوع باز مورد استفاده بستگی دارد.
انواع مختلف نمک‌های اسید استیک عبارتند از:
- نمک‌های فلزی: این نمک‌ها از واکنش اسید استیک با یک فلز تولید می‌شوند. نمک‌های فلزی استیک اسید معمولاً در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی کاربرد دارند.
- نمک‌های آمونیوم: این نمک‌ها از واکنش استیک با آمونیاک تولید می‌شوند. نمک‌های آمونیوم اسید معمولاً در صنایع غذایی، دارویی و کشاورزی کاربرد دارند.
- نمک‌های آلی: این نمک‌ها از واکنش اسید با یک ترکیب آلی تولید می‌شوند. نمک‌های آلی استیک معمولاً در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی کاربرد دارند.
انواع اسید استیک
انواع استیک اسید بر اساس روش تولید، غلظت و کاربرد به شرح زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
1- استیک اسید خوراکی
این نوع اسید از تخمیر میکروبی مواد قندی مانند انگور، گندم و سیب تهیه می‌شود. استیک اسید خوراکی معمولاً حاوی ۹۵٪ اسید خالص است.
2- اسید استیک صنعتی
این نوع از طریق واکنش‌های شیمیایی مختلفی مانند کربونیلاسیون متانول، اکسیداسیون استالدئید و اکسیداسیون اتیلن تولید می‌شود. استیک اسید صنعتی معمولاً حاوی ۹۹٪ اسید خالص است.
3- استیک اسید رقیق
اسید استیک رقیق معمولاً حاوی ۵ تا ۱۵٪ اسید خالص است. از استیک رقیق در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی و همچنین به عنوان حلال استفاده می‌شود.
4- اسید استیک غلیظ
استیک اسید غلیظ معمولاً حاوی ۹۵ تا ۹۹٪ اسید خالص است. از این اسید غلیظ در صنایع شیمیایی و تولید محصولات پلیمری استفاده می‌شود.
5- اسید استیک پودری
یک ماده شیمیایی است که به عنوان یک طعم دهنده و نگهدارنده در تهیه چیپس استفاده می شود. این ماده به چیپس طعم ترش و ترد می دهد و همچنین از آن در برابر فساد محافظت می کند.
– کاربرد استیک اسید پودری در چیپس
استیک اسید پودری معمولاً در دو مرحله از تولید چیپس استفاده می شود. در مرحله اول، استیک اسید پودری به آب نمک اضافه می شود که برای طعم دهی به چیپس استفاده می شود. در مرحله دوم، استیک پودری به خود چیپس اضافه می شود که برای ترد نگه داشتن چیپس و جلوگیری از فساد آن استفاده می شود. میزان استفاده از اسید در چیپس معمولاً بین 0.2 تا 0.5 درصد است. این میزان بسته به نوع چیپس و سلیقه مصرف کننده می تواند متفاوت باشد.
– عوارض استفاده از اسید استیک پودری در چیپس
اسید استیک پودری یک ماده شیمیایی است و در صورت مصرف بیش از حد می تواند عوارضی مانند سوزش معده، حالت تهوع و استفراغ ایجاد کند. همچنین، در صورت تماس با پوست، چشم ها یا دستگاه تنفسی می تواند باعث تحریک و آسیب شود.
انواع اسید استیک و کاربردهایشان | ||
|---|---|---|
| کاربرد | غلظت | نوع اسید استیک |
| مصارف صنعتی و علمی | 99.7% | اسید استیک یخچالی |
| مصارف صنعتی و علمی | 99.5% | اسید استیک درجه یک |
| تولید مواد شیمیایی، صنایع غذایی و نوشیدنی، تمیز کردن | 60%-70% | اسید استیک صنعتی |
| تمیز کننده، تنظیم کننده اسیدیته غذا، دفع آفات خانگی، خنثی کننده کلر، جلا دهنده فلز | 30% | اسید استیک ٪30 |
| چاشنی، ماده نگهدارنده، تمیز کننده طبیعی | 4%-5% | سرکه |
کاربردها و مصارف استیک اسید در صنایع
استیک اسید در صنایع مختلفی کاربرد دارد، از جمله:
1- صنایع غذایی:
به عنوان یک طعم دهنده و نگهدارنده در تهیه ترشیجات، سس ها، نوشابه ها و سایر مواد غذایی استفاده می شود. همچنین، از این ماده برای تنظیم pH مواد غذایی استفاده می شود. به صورت سرکه به عنوان چاشنی غذا و تهیه انواع ترشی استفاده می‌شود
2- صنایع دارویی:
در تولید برخی داروها، مانند داروهای ضدعفونی کننده و داروهای ضدسرطان استفاده می شود.
3- صنایع شیمیایی:
استیک به عنوان پیش ماده تولید برخی مواد شیمیایی، مانند پلی وینیل استات، استات سلولز و استات بوتیل، اتیل استات، حلال ها و نساجی، استفاده می شود. همچنین، از این ماده در تولید برخی محصولات آرایشی و بهداشتی، مانند کرم های موبر و شامپوها، استفاده می شود.
- استیک اسید گلاسیال در صنایع شیمیایی در تولید فیلم‌های عکاسی، تولید پلاستیک پلی اتیلن تری فتالات (PET) استفاده می‌شود.
- همچنین به عنوان ماده واسطه در تولید استات وینیل که ترکیب مهمی در تولید چسب و رنگ می‌باشد، و به عنوان حلال در تولید مواد معطر مصنوعی کاربرد دارد.
- همچنین از اسید استیک صنعتی در تولید مواد شیمیایی مختلف مانند استون، فرمالدهید و استئارات‌ها استفاده می‌شود.
4- صنایع آرایشی و بهداشتی:
در تولید برخی محصولات آرایشی و بهداشتی، مانند کرم های موبر و شامپوها، استفاده می شود.
5- صنایع کشاورزی:
در تولید برخی آفت کش ها و کود ها استفاده می شود. استیک اسید رقیق به عنوان افشانه برای از بین بردن قارچ‌های گیاهان استفاده می‌شود.
6- صنایع چوب و کاغذ:
این اسید در تولید برخی از انواع کاغذ و چوب استفاده می شود.
7- صنایع چرم سازی:
هچنین در تولید برخی انواع چرم استفاده می شود.
نکات ایمنی استفاده از اسید استیک
1- استیک اسید غلیظ ماده‌ای خورنده می‌باشد.
2- در تماس با پوست باعث سوختگی شیمیایی پوست و ایجاد تاول می‌شود.
3- در صورت تماس با چشم می‌تواند آسیب‌های جدی به چشم وارد کند.
4- تنفس بخار غلیظ آن باعث سوزش دهان، بینی و گلو می‌شود.
5- هر چند سرکه یک مایع بدون ضرر می‌باشد اما نوشیدن استیک اسید گلاسیال خطرناک بوده و باعث ایجاد زخم‌های شدید در دستگاه گوارشی می‌شود و ممکن است با تغییر اسیدیته خون، آسیب‌های جدی به سلامتی انسان وارد کند.
6- اسید را در مکانی خنک و خشک نگهداری کنید.
7- در هنگام رقیق کردن اسید استیک، همیشه اسید را به آب اضافه کنید و نه برعکس.
تولید اسید استیک
اسید استیک را می توان به روش های مختلفی تولید کرد. دو روش اصلی تولید اسید عبارتند از:
تخمیر الکل
تخمیر الکل: در این روش، الکل با کمک باکتری های اسید استیک به استیک اسید تبدیل می شود. این روش قدیمی ترین روش تولید استیک است و هنوز هم در برخی از کشورها، مانند ژاپن، مورد استفاده قرار می گیرد.
این واکنش به صورت زیر انجام می شود:
CH3CH2OH + O2 → CH3COOH + H2O
در این واکنش، الکل با اکسیژن واکنش داده و استیک اسید و آب تولید می شود. باکتری های اسید، اکسیژن را از هوا دریافت می کنند و آن را برای اکسیداسیون الکل استفاده می کنند.
کربونیلاسیون متانول
کربونیلاسیون متانول: در این روش، متانول با کربن مونوکسید در حضور یک کاتالیزور واکنش داده و اسید استیک تولید می شود. این روش یکی از روش های مدرن تولید اسید است و امروزه کاربرد گسترده ای دارد.
این واکنش به صورت زیر انجام می شود:
CH3OH + CO → CH3COOH
در این واکنش، متانول با کربن مونوکسید واکنش داده و اسید تولید می شود. کربن مونوکسید معمولاً از سوختن مواد حاوی کربن، مانند زغال سنگ یا نفت، تولید می شود. کاتالیزور این واکنش معمولاً یک فلز واسطه، مانند پلاتین یا نیکل، است.
سایر روش های تولید استیک اسید
علاوه بر روش های ذکر شده، روش های دیگری نیز برای تولید اسید استیک وجود دارد. برخی از این روش ها عبارتند از:
- اکسیداسیون اتیلن: در این روش، اتیلن با اکسیژن واکنش داده و اسید تولید می شود.
- تقطیر خشک استات های فلزی: در این روش، استات های فلزی با گرم شدن به اسید و فلز تبدیل می شوند.
- هیدرولیز استر ها: در این روش، استر ها با آب واکنش داده و استیک و الکل تولید می شوند.
اسید استیک گلاسیال، که به آن اسید اتانوئیک یا اتانیک اسید نیز گفته می‌شود، شکل خالص و تقریباً بدون آب (بدون آب) استیک اسید است. این ماده یک مایع بی رنگ با بوی تند و زننده است که در دمای 16.5 درجه سانتیگراد به جامد بلوری تبدیل می‌شود.
حقایق جالب در مورد استیک اسید
اولین ماده شیمیایی آلی بود که فرمول شیمیایی آن به درستی تعیین شد.
دومین ماده شیمیایی آلی پرمصرف در جهان پس از اتانول است.
سرکه که حاوی اسید استیک است، قرن ها به عنوان داروی خانگی استفاده می شده است.
اسید استیک را می توان از منابع تجدیدپذیر مانند ذرت و نیشکر تولید کرد.
خرید و فروش اسید استیک
به دنبال استیک اسید با کیفیت بالا برای مصارف صنعتی یا خوراکی خود هستید؟
شرکت کیمیا پارس شایانکار با سابقه درخشان در زمینه ارائه مواد شیمیایی، مفتخر است که انواع استیک اسید را در گریدهای مختلف به مشتریان خود عرضه نماید.
ما مفتخریم که ارائه دهنده:
- اسید استیک خوراکی: برای صنایع غذایی و آشامیدنی
- استیک اسید صنعتی: برای مصارف مختلف صنعتی مانند نساجی، چرم، داروسازی و …
- اسید استیک آزمایشگاهی: برای مصارف تحقیقاتی و آموزشی
مزایای خرید اسید استیک از کیمیا پارس شایانکار:
کیفیت بالا: ما فقط از مواد اولیه مرغوب برای تولید استیک اسید خود استفاده می کنیم و تمامی محصولات ما قبل از عرضه به بازار به طور کامل آزمایش می شوند.
قیمت مناسب: ما با حذف واسطه ها، اسید استیک را به قیمت رقابتی به شما ارائه می دهیم.
خدمات مشتریان عالی: تیم مجرب ما همیشه آماده پاسخگویی به سوالات شما و ارائه مشاوره تخصصی به شما هستند.
ارسال سریع: ما در اسرع وقت سفارش شما را به سراسر ایران ارسال می کنیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان با کیمیا پارس شایانکار تماس بگیرید.
آنالیز اسید استیک | |
|---|---|
| CONTENT | Spec. |
| Appearance | Clear free from matter in suspension |
| Purity (WT %) | Min 99.85 |
| Water (WT %) | Max 0.15 |
| Formic ACID (WT %) | Max 0.050 |
| Density@20°CKg/lit | 1.048-1.051 |
| Acetaldehyde (WT %) | Max 0.02 |
| Permanganate Time@20C, hours | Minimum 2 hours |
| Crystallization point | 16.35 °C Min |
| Sulphates(as SO4) | Max 1ppm |
| Chloride (as CL) | Max 1ppm |
| Total Iron(ppm) | Max 1.0 |
| Propionic Acid (WT %) | 0.0050 Max |
| Non volatie matter(WT%) | Max 0.003 |
| Heavy metals(as Pb) | Max 0.5ppm |
| Color(APHA) | Max 10APHA |
